بعضی افراد معتقدند شیر پاستوریزه نشده خوشمزهتر است، که البته این تفاوت طعم ارتباط چندانی با پاستوریزه بودن یا نبودن شیر ندارد و غالباً به تغذیهی گاو و علف خوردن او مربوط میشود؛ اما برخی دیگر شیرهای غیرپاستوریزه را به خاطر داشتن خواص غذایی به شیرهای پاستوریزه و هموژنیزه ترجیح میدهند که باوری کاملاً اشتباه و بعضاً خطرناک است: از آن جایی که شیر پاستوریزه نشده خطر مسمومیت شدید غذایی و بیماریهای مختلف دیگری را با خود به همراه دارد، فواید غذایی آن باید بسیار چشمگیر باشند که بتوانند به جان خریدن چنین خطراتی را توجیه کنند!
اما این گونه فواید غذایی از لحاظ علمی اثبات نمیشوند چرا که یا به طور کلی وجود ندارند یا مقدارشان به حدی اندک و ناچیز است که تقریباً هیچ اثری بر بهبود سلامتی افراد نخواهند داشت. پاستوریزه کردن ساختار پروتئینی شیر را تحت تاثیر قرار میدهد و این تغییر تنها در صورتی که قصد درست کردن پنیر داشته باشید اهمیت دارد اما تفاوت چندانی در خواص غذایی شیر ایجاد نمیکند چرا که دستگاه گوارشی بدن در هر حال این پروتئینها را تجزیه خواهد کرد؛ پاستوریزه کردن مواد معدنی موجود در شیر را تحت تاثیر قرار نمیدهد چرا که گرما اثری بر مواد معدنی ندارد؛ پاستوریزه کردن میتواند مقدار ویتامینهای موجود در مواد خوراکی را کاهش دهد اما این کاهش بسیار ناچیز و قابل چشمپوشی است:
مواد مغذی که در اثر پاستوریزه شدن از بین میروند عبارتند از: کمتر از ۱۰ درصد ویتامین C، اسید فولیک (ویتامین B9)، ویتامین B12، ویتامین B6 و تیامین (ویتامین B1) که از میان تمام این ویتامینها، شیر تنها منبعی غنی از ویتامین B12 به شمار میرود. فرآیند پاستوریزه کردن بر غلظت ریبوفلاوین (ویتامین B2) که بسیار نسبت به گرما مقاوم است و دیگر ویتامینها مانند A و E نیز اثری ندارد.
این کاهشهای اندک و ناچیز نمیتوانند تغییر چندانی در رژیم غذایی ایجاد کنند، به عنوان مثال ما معمولاً شیر را به خاطر تامین شدن ویتامین C بدنمان مصرف نمیکنیم و شیر حتی بعد از پاستوریزه شدن نیز همچنان منبعی بسیار غنی از ویتامین B12 به شمار میرود. بسیاری از افرادی که هوادار ایدهی مصرف شیر پاستوریزه نشده هستند، مصرف آن را برای افراد دچار به مشکل عدم تحمل لاکتوز پیشنهاد میکنند اما شیر فاقد آنزیمهای مورد نیاز برای در هم شکستن لاکتوز است و در صورتی که مشکل عدم تحمل لاکتوز شدید نباشد، افراد میتوانند ماست مصرف کنند که دارای این آنزیمها هست و خطر مسمومیت نیز در پی ندارد.
شیر پاستوریزه نشده گاهی اوقات برای کودکانی که به شیر گاو حساسیت دارند توصیه میشود اما این موضوع بسیار پیچیده و نیازمند تحقیقات بسیار بیشتر است؛ در حال حاضر هیچ شواهدی برای اثبات این نظریه که شیر پاستوریزه نشده میتواند از بروز حساسیت جلوگیری کند وجود ندارد و نتایج به دست آمده از آزمایشات انجام شده بر موشها نشان میدهند که شیر پاستوریزه نشده نه تنها واکنشهای آلرژیک را تخفیف نمیدهد بلکه میتواند شدت این واکنشها را افزایش دهد. محققین و متخصصین تغذیه پیشنهاد میکنند که اگر در جستوجوی محصولی با لاکتوز کمتر و باکتریهای پروبیوتیک بیشتر هستید، میتوانید به جای مصرف شیر پاستوریزه نشده و افزایش خطر ابتلا به بیماریها مختلف و مسمومیت غذایی، ماست مصرف کنید.

